Fast forward naar de toekomst

‘Als het over de toekomst gaat, zien mensen al snel vliegende taxi’s en een superslimme stad  voor zich. Ze kijken daarbij vooral naar wat er straks technisch mogelijk is. Maar technologie moet ondersteunend zijn. Niet leidend’, benadrukt Horx-Strathern. ‘We moeten ons dus vooral richten  op de wensen en behoeften van mensen. Daarom ligt mijn focus op de sociaal-demografische veranderingen in het heden, en denk ik na over hoe die veranderingen invloed hebben op de  manier waarop we in de toekomst gaan leven.’ 

‘De individualisering van de samenleving heeft ervoor gezorgd dat er momenteel veel mensen  eenzaam zijn’, vervolgt ze. ‘Naast de behoefte aan privacy en een eigen woonomgeving, willen steeds meer mensen ook actief deel uitmaken van een gemeenschap. Dat is door de pandemie  alleen maar groter geworden. Ironisch genoeg moesten we eerst gescheiden worden om tot een  wij-gevoel te komen. De pandemie heeft die ontwikkeling dus versneld. Een soort van fast  forward naar de toekomst. Zo zien we nu schonere en stillere steden, zonder verkeersdrukte en gehaaste mensen die nauwelijks oog hebben voor elkaar. En nee, ik denk zeker niet dat we naar een stad toe moeten waar nauwelijks iets gebeurt. Dat is saai! Een stad hoort complex en  chaotisch te zijn. Maar het sociale aspect is ook belangrijk. Momenteel zie je dat ook terug in trends zoals co-living, co-gardening en co-mobility. Ik verwacht dat die nieuwe gemeenschapszin in de toekomst alleen nog maar zal groeien. Een goede manier ook om problemen als  eenzaamheid en mentale problemen te bestrijden. Van community naar co-immunity: dat zou een mooie volgende stap zijn.’

‘Ook bij bouwprojecten zal er steeds meer aandacht komen voor de sociale behoeften van  bewoners. Zo zal er meer plek worden gereserveerd voor gedeelde ruimtes. Voor een grote  binnentuin bijvoorbeeld. Of een inpandig fitnesscentrum. Of een co-working-space als onderdeel  van een wooncomplex, zodat je op loopafstand van je woning een goede kantoorruimte hebt,  waar je naast buurtgenoten aan het werk kunt. Want hoewel thuiswerken veel voordelen heeft, kan het ook knap eenzaam zijn in je “hoffice”. Dat is mijn woord voor home office. Want nu  duidelijk is dat het thuiskantoor een blijvertje is, hoort daar ook een nieuw woord bij.’

‘Als we vaker thuis gaan werken, of dichter bij ons huis, hebben we in de steden geen  kantoorwijken meer nodig. En dat is mooi, want dat zijn doorgaans omgevingen die heel  onnatuurlijk aanvoelen. Veel beton en spiegelramen. Weinig groen. En als je er ’s avonds komt, is het uitgestorven. Je voelt je er nooit echt veilig. Maar in de toekomst kunnen we die gebieden dus transformeren tot omgevingen waar iedereen zich prettig voelt. Omgevingen met veel groen en een mooie mix van functies, zodat je er niet alleen kunt werken, maar er ook heel aangenaam en  veilig kunt wonen en recreëren.’

‘Tijdens de pandemie snakt iedereen naar een eigen plekje in de buitenlucht. Wat dat betreft, zou  het hebben van een balkon of een andere buitenruimte weleens een basisrecht kunnen worden. Daarbij moeten we de natuur weer terugbrengen in de stad. Ik weet dat er in Kopenhagen een  buitenwijk is waar de burgemeester zegt dat elke inwoner vanuit het raam een boom moet  kunnen zien. Is die boom er niet? Dan kan die inwoner dat melden en wordt er een exemplaar  geplant. Mooi initiatief, dat navolging verdient. Dus wie weet: misschien heeft over 25 jaar elke  Europese stadsbewoner uitzicht op een volwassen boom. Dat zou fantastisch zijn. En dan moeten die vliegende taxi’s maar een beetje zigzaggend hun weg vinden door al dat stadsgroen.’

Oona Horx-Strathern is een in Wenen woonachtige futuroloog die nauw verbonden is aan het  Zukunftsinstitut, een onafhankelijke denktank in Duitsland. Haar focus: wonen. Zo publiceert ze jaarlijks haar Home Report, waarin ze de belangrijkste woontrends duidt en toelicht.